W październiku 2019 roku Lambda Warszawa rozpoczęła realizację dwuletniego projektu „Diversity and Childhood” (DaC), kierowanego do dzieci i młodzieży, jak również do osób pracujących z młodymi osobami. Projekt realizowany jest ze środków Unii Europejskiej, a jego głównym celem jest zajęcie się tematem przemocy i dyskryminacji wobec dzieci i młodzieży LGBTI+, szczególnie w kontekście ich opinii i doświadczeń, które są często unieważniane i pomijane.

Projekt DaC zakłada również zwiększenie świadomości, umiejętności, zmianę postaw, a przede wszystkim wzrost wrażliwości różnych grup specjalistów i specjalistek na szczególne potrzeby młodych nieheteronormatywnych osób. Partnerzy projektu skupiają się na dogłębnej analizie pięciu kluczowych obszarów życia i funkcjonowania dziecka: edukacji, zdrowia, rodziny, przestrzeni publicznych oraz mediów. I to osoby pracujące właśnie w tych obszarach stają się główną grupą decelową treści projektu.

DaC jest realizowany w 9 różnych krajach przez 10 różnych partnerów: w Belgii (przez organizację Çavaria), Chorwacji (przez Zagreb Pride), Grecji (przez KMOP), na Węgrzech (przez Hátter Society), Litwie (przez litewską Gay League), w Portugalii (przez CES-UC), Słowenii (przez Uniwersytet w Lublanie), Hiszpanii (przez Uniwersytet Autonomiczny w Barcelonie
i Uniwersytet w Gironie) oraz Polsce (przez Stowarzyszenie Lambda Warszawa).

Projekt jest realizowany na trzech różnych etapach. Etap 1 koncentruje się na ocenie potrzeb w zakresie dobrostanu dzieci oraz przemocy, która dotyka młode osoby LGBTI+. W celu zbadania i analizy potrzeb zmian sytuacji młodych osób, przeprowadzono wywiady ze 116 interesariuszami_kami ze wszystkich krajów uczestniczących. Udostępniono również badanie ankietowe, w którym otrzymano 634 odpowiedzi. Finalnie zrealizowano też 7 warsztatów z dziećmi. Warsztaty zostały zorganizowane we wszystkich krajach uczestniczących, z wyjątkiem Węgier i Litwy, gdzie prawo krajowe na to nie zezwoliło. Podczas wirtualnych spotkań z młodymi osobami LGBTI+ organizatorzy_rki zapewnili_ły bezpieczną przestrzeń, w której osoby te mogły podzielić się swoimi doświadczeniami, emocjami, jak również opowiedzieć o potrzebach zmian w kluczowych dla nich obszarach życia i funkcjonowania. 

Etap 2 projektu obejmował przygotowanie materiałów dydaktycznych zarówno dla dzieci, jak i profesjonalistów_ek, którzy_e z nimi pracują bądź też wpływają na ich rozwój i bezpieczeństwo. W tym celu opracowano interaktywną aplikację dla dzieci i młodzieży oraz podręcznik dla specjalistów_ek pracujących z nimi. Aplikacja jest dostępna w 10 językach UE. Użytkownicy mogą wybrać swoją grupę wiekową (6-10, 11-14 lub 15-18), aby otrzymywać dopasowane do wieku treści. Po wybraniu wieku użytkownik znajduje serię pytań i odpowiedzi na temat różnorodności seksualnej i płciowej, które wynikały z potrzeb wyłaniających się z dyskusji podczas przeprowadzonych wcześniej warsztatów. Można tam znaleźć odpowiedzi na takie pytania jak: „Czy osoby LGBTI+ mogą zakładać rodziny
i wychować dzieci?” albo „Gdzie mogę zgłosić się po pomoc doświadczając dyskryminacji i przemocy jako osoba LGBTI+?”.

Aplikacja jest już dostępna w GooglePlayStore:
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.diversity.app&gl=ES&fbclid=IwAR3Lhi3-35Ma68HNHjQAE2hu2HGtJpcYHZK3A2tLnzS5lPMAkb_X4KZOpXI
https://apps.apple.com/us/app/diversity-and-childhood/id1577170662?fbclid=IwAR2MuBfuYxLnUFQ_ah1dH17WSpSpdeqgmjb_rf2Lrkej9_MfAkCSp4xCVCc
jak również w AppleStore:
https://apps.apple.com/us/app/diversity-and-childhood/id1577170662?fbclid=IwAR2MuBfuYxLnUFQ_ah1dH17WSpSpdeqgmjb_rf2Lrkej9_MfAkCSp4xCVCc

Podręcznik dla profesjonalistów_ek nosi tytuł „Jak zapobiegać i przeciwstawiać się dyskryminacji oraz przemocy wobec dzieci i młodzieży LGBTI+?” i został przetłumaczony na 10 języków UE – w tym na język angielski. Przewodnik ten obejmuje rozdział wprowadzający, rozszerzony słowniczek z terminologią, zakres dotyczący przemocy i rodzajów dyskryminacji i ich konsekwencji, rozdział dotyczący dobrych praktyk i postaw wspierających młode nieheteronormatywne osoby i wreszcie krajową listę zasobów – informacji o organizacjach wsparcia oraz listę zasobów międzynarodowych. Podręcznik w polskiej wersji językowej można znaleźć pod tym linkiem:
https://online.fliphtml5.com/skhie/xjgw/?fbclid=IwAR3Es2SdmzeSlIfoE8wh0q0t_VIOCwy8OxIktm4NhjcbRpQN-sl66HFsVX0#p=1

Etap 3 projektu dedykowany jest profesjonalistom_kom i interesariuszom_kom, zapewniając im niezbędne narzędzia do zwalczania i zapobiegania przemocy wobec młodych osób LGBTI. W kilkunastoosobowych grupach udało nam się przeszkolić łącznie 1200 osób uczestniczących (w Polsce aż 191 specjalistów i specjalistek!). 4-godzinne warsztaty miały pierwotnie odbyć się w formie stacjonarnej, ale ze względu na ograniczenia pandemiczne związane z COVID-19 były prowadzone online na platformach Zoom i Jamboard.

Osoby partnerskie projektu stworzyły również platformę e-learningową
Massive Open Online Course (MOOC), a sam kurs antydyskryminacyjny był realizowany w formie online między 21 czerwca a 18 lipca. Łącznie na kurs e-learningowy  zapisało się 305 uczestników_czek. Wszystkie te osoby mogły zrealizować kurs we własnym tempie, zgodnie z harmonogramem, który można było prześledzić własną ścieżką. Każda z osób uczestniczących mogła otrzymać certyfikat po zakończonym kursie. Jeszcze w tym roku planowana jest jego druga edycja!

Główne wnioski nasuwające się po zakończeniu projektu DaC wskazują na istotne różnice między krajami partnerskimi, zarówno pod względem prawnym, jak i społecznym. Rozbieżności legislacyjne są bezpośrednio związane z istnieniem lub brakiem przepisów mających na celu ochronę osób LGBTI+ – w tym dzieci – oraz przepisów, które komplikują życie tęczowych rodzin (takie, jakie zostały wprowadzone chociażby na Węgrzech, bądź uchwały „o strefach wolnych od LGBT”w Polsce).

Z analizą porównawczą w języku angielskim można zapoznać się pod tym linkiem:
https://cdn.website-editor.net/95401bffb81f40a3987d30aee8be2c6f/files/uploaded/Comparative_Report_Publication%2520Final.pdf

W niektórych z krajów partnerskich projektu, takich jak Belgia, Grecja, Portugalia i Hiszpania – osoby LGBTI+ mogą liczyć na ochronę prawną ze strony państwa. Z drugiej strony są kraje, takie jak Litwa, Węgry i Polska, gdzie już obowiązują lub próbują zostać wprowadzone ustawy i zmiany polityk publicznych, mających bezpośrednio na celu ograniczenie wolności i praw osób LGBTI+. Wreszcie są kraje, jak Chorwacja i Słowenia, znajdujące się gdzieś pośrodku, z pewnymi prawnymi uznaniami dla osób LGBTI+, jednak z mniejszą ochroną prawną niż w krajach zachodnich.

Podczas gdy Belgia, Portugalia i Hiszpania wydają się mieć szersze i bardziej inkluzywne przepisy prawne, badania przeprowadzone w ramach projektu DaC wykazały, że sytuacja legislacyjna nie zawsze przekłada się na skuteczne środki ochrony mające na celu zapobieganie i zwalczanie przemocy wobec osób LGBTI+ w praktyce. I nawet w tych krajach dochodzi do licznych nadużyć i naruszeń prawa osób z tęczowej społeczności.

Jeśli chodzi o kontekst polityczny, zauważyliśmy, że w ciągu ostatnich dwóch dekad w krajach partnerskich projektu DaC nastąpiły znaczące zmiany. Te zmiany obejmują m.in. możliwość sformalizowania małżeństw jednopłciowych, rodzicielstwa w kilku krajach UE,
a także widocznych efektów ciągłej i wytrwałej pracy aktywistycznej, która w niektórych krajach partnerskich doprowadziła do szerszej akceptacji i widoczności postulatów społeczności LGBTI+. Organizacje działające na rzecz praw osób LGBT+ dysponują, jak nigdy wcześniej, też szeregiem narzędzi i zasobów do monitorowania oraz raportowania zachowań dyskryminujących
i przemocowych.

Badanie pozwoliło nam bowiem na zidentyfikowanie szeregu cech wspólnych dla wszystkich z krajów partnerskich. Z pewnością pozytywną informacją jest to, że znacząco zwiększyła się widoczność dzieci i młodzieży LGBTI+, a także nastąpił wzrost reprezentacji i głośnego stanowiska osób sojuszniczych w mediach oraz w przestrzeniach publicznych. Widoczny jest także wzrost świadomości potrzeby organizacji szkoleń o tematyce antydyskryminacyjnej wśród specjalistów  i specjalistek różnych obszarów życia i funkcjonowania dzieci

Rośnie także świadomość dotycząca potrzeby sięgnięcia po wsparcie emocjonalne i psychologiczne ze strony młodych osób dotkniętych przemocą. W tym kontekście ważnym aspektem jest też zwiększona liczba instytucji oraz inicjatyw, które niosą wsparcie specjalistyczne osobom nieheteronormatywnym. Niestety dostęp do tego typu usług często uzależniony jest od miejsca zamieszkania danej osoby. Wyraźny jest kontrast między dużymi miastami a małymi miasteczkami i wsiami. Ważna jest dostępność takiego wsparcia na miejscu, ale w przypadku kiedy nie jest to możliwe warto sięgnąć np. po pomoc ogólnopolskiego Telefonu Zaufania Lambdy Warszawa (pon-pt 18-21:00; 22 628 52 22). 

Istotne jest też tworzenie sieci wsparcia i komunikacji między różnymi organizacjami i przedstawicielami_kami usług skierowanych do dzieci i młodzieży. Taka współpraca jest w stanie znacznie poprawić reakcję na doświadczaną przez nie przemoc i dyskryminację. Kluczową zmianę może również przynieść włączenie dziecka i jego perspektywy w świadczeniu usług i podejmowaniu kluczowych dla niego decyzji. Niestety problemy dzieci i młodzieży często widziane są oczami dorosłych, co często powoduje ich umniejszanie bądź unieważnienie.

Projekt Diversity and childhood znajduje się obecnie już w ostatnich tygodniach swojej realizacji. Czy faktycznie dołoży cegiełkę do zmiany postaw społecznych i reakcji na przemoc wobec młodych osób LGBTI+? To się okaże być może dopiero za jakiś czas.

Liczymy jednak, że specjaliści i specjalistki różnych obszarów, którzy_re wzięli_ły udział w projekcie DaC (zarówno w warsztatach, w kursie e-learningowym, jak i te zapoznane z naszymi materiałami) mając teraz odpowiednią postawę, wiedzę oraz narzędzia, będą mogli_ły znacząco wpłynąć na bezpieczeństwo i rozwój młodych osób. Bo różnorodność to cecha o którą powinniśmy zabiegać i dbać wszyscy
i wszystkie!

Więcej informacji o aktywnościach projektu „Diversity and Childhood” możecie znaleźć na stronie: www.diversityandchildhood.eu

Udostępnij:

Facebook
Twitter

Podsumowanie 2022 roku

Rok 2022 był dla Lambdy Warszawa rokiem wyjątkowym – nie tylko obchodziliśmy i obchodziłyśmy nasze 25-lecie, był też rokiem, w którym nasze Stowarzyszenie podjęło szereg

Czytaj więcej »
Bądź na bieżąco

Inne aktualności